Σάμαρη

  Αν ανατρέξουμε στα Λαογραφικά Σύμμεικτα του Μ.Γ.  Μιχαηλίδη Νουάρου, γράφει: "Σάμαρη, η, εξοχή απέναντι και εις ολιγόλεπτον απόστασιν από το Όθος. Προφανώς είναι εκ τίνος ναού της οσίας Μαρίας (εκεί πλησίον υπάρχει πράγματι τοπωνύμιον. Α Μαρίνα...."

  Δηλαδή υποστηρίζει ότι η περιοχή πήρε το όνομα της από το ναό της "Σάμαρης", που σήμερα διακρίνεται μόνο ελάχιστη τοιχοποιία. Το ερώτημα είναι αν ήταν ναός της οσίας Μαρίας; ή της Αγίας Μαρίνας όπως αφήνει να εννοηθεί ο Νουάρος. Ή μήπως έχει λατινική καταγωγή από Santa Maria ή Santa Marina.  Santa Maria, Σανμαρία, Σάμαρης. Ή Santa Marina, Σαμαρί, Σάμαρης. Διόλου απίθανο αν λάβουμε υπόψη μας την εποχή των Ενετών κατακτητών, που ακολούθησαν τους Βυζαντινούς.

Βασίλειος Διακοβασίλης

  Ο Μιχάλης Ζεβουδάκης με τη βοήθεια του συνάδελφου Κωστή Μαντινάου, εντόπισε τα ερείπια τον Οκτώβρη του 2025 και τα αποθανάτισε:   

  Είναι εμφανές ότι η τοιχοποιία του ναού, είναι της βυζαντινής περιόδου, πέτρα με ενδιάμεσα κομμάτια κεραμιδιού. Αυτό που μας είναι άγνωστο είναι αν ήταν Ορθόδοξος ναός που μετά έγινε καθολικός, ή παρέμεινε Ορθόδοξος από την εποχή του Βυζαντίου.

  Η περιοχή των ερειπίων της Σάμαρης χρειάζεται καθάρισμα από τα σκίνα και τις επιχωματώσεις, για να μπορεί να μελετηθεί επιπλέον από την αρχαιολογική υπηρεσία. Σήμερα οι διαστάσεις των ερειπίων, με το μάτι, προσδιορίζονται περί τα 4Χ6 μέτρα, αλλά πιθανότατα είναι μεγαλύτερα.

 Θέση ερειπίων:

  Ίχνη επιπλέον ερειπίων: Υπάρχει τοιχίο ή θεμέλιο κτίσματος, στο οποίο διακρίνονται υπολείμματα από κουρασάνι (γνωστό ως ρωμαϊκό κονίαμα), εδώ οξειδωμένο, σε μία απόσταση περίπου 100 μέτρων προς τη θέση Κοπρές (Αξεστράτηγο). Το είδος αυτού του κονιάματος αντέχει στο χρόνο και πιθανόν προέρχεται από τα μεσαιωνικά χρόνια. 

Στο τετράγωνο είναι τα ίχνη της Σάμαρης και το βέλος εντοπίζει το τοιχίο με το κουρασάνι.

Το τοιχίο με τα υπολείμματα από κουρασάνι. 

  Είναι αξιοσημείωτο ότι στην ευρύτερη περιοχή, σε πολύ κοντινή απόσταση, σε ακτίνα μόλις 300 μ από τη Σάμαρη, υπάρχουν πολλά ερείπια ναών. Σάμαρη, Αξεστράτηγος, Άγιος Γεώργιος, Παναγία η Ελεούσα (ο νέος ναός κτίστηκε στα θεμέλια του παλιού), Άγιος Βλάσιος (ο νέος ναός κτίστηκε πάνω στα θεμέλια του παλιού), Αγία Αναστασία. 

  Μήπως εκεί, στα Βυζαντινά ή μεσαιωνικά χρόνια, υπήρχε κάποιος απομονωμένος μοναχικός οικισμός;