Τα στοιχεία της εγγραφής αυτής, τα έχω ανασύρει από τη Γενική Επετηρίδα της Ιταλίας και της Ιταλικής Αυτοκρατορίας 1937-38, που εκδόθηκε από την εταιρία των Αδελφών Pozzo στο Τορίνο (ANNUARIO GENERALE D' ITALIA E DELL' IMBERIO ITALIANO 1937-38, DITTA FRATELLI POZZO TORINO). Στη σελίδα 155, υπάρχει το κεφάλαιο που αναφέρεται στα Ιταλικά νησιά του Αιγαίου (τα σημερινά Δωδεκάνησα). Θα περιοριστώ μόνο σε τμήματα αυτού, τα οποία αναφέρονται στην Κάρπαθο (Scarpanto). Σίγουρα τα στοιχεία της επετηρίδας δεν είναι πλήρη, κυρίως ως προς τους επαγγελματίες του νησιού, μας δίνουν όμως μια καλή εικόνα για την πολιτική και οικονομική κατάσταση του νησιού. Πολλά ονόματα είναι λάθος γραμμένα στα Ιταλικά, προσπάθησα να κάνω σωστή μετάφραση τους, πιθανόν όμως να έχω κάνει κι εγώ κάποια λάθη. Σίγουρα κάποια στοιχεία αποσιωπούνται, όπως για παράδειγμα οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις (και το αεροδρόμιο.)
Κατά την περίοδο αυτή, το νησί είχε 11500 κατοίκους κατανεμημένους σε 10 Δήμους. Η πυκνότητα ήταν 34.5 κάτοικοι/τ. χλμ. Όλοι οι κάτοικοι του νησιού ήταν Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Τα Δημοτικά Σχολεία χαρακτηρίζονται ως Ορθόδοξα (κατά αντιδιαστολή με τα καθολικά).Τα παραγόμενα είδη ήταν ελαιόλαδο και άλλα γεωργικά προϊόντα. Είχε κτηνοτροφία, παραγωγή χαλιών για τοπική χρήση (μάλλον αναφέρεται στους αργαλειούς) κι ένα μικρό εργοστάσιο τούβλων. Το νησί εισήγε άλευρα, υφάσματα και αποικιακά είδη και εξήγε εσπεριδοειδή και σταφύλια.
Στις 31 Μαρτίου 1937, με
Διάταγμα του Cesare Maria De Vecchi, όλες οι δημοτικές διοικήσεις
διαλύθηκαν και διατυπώθηκε ένα ενιαίο
κείμενο, σύμφωνα με το οποίο όλοι οι
δήμοι διοικούνται από έναν Podestà (Δήμαρχο), που
διορίζεται από τον Κυβερνήτη. Κατά την ανάληψη των
καθηκόντων τους, όλοι ορκίζονται από τον Cesare Maria De Vecchi.
Υπήρχαν πέντε σταθμοί της Ταχυδρομικής και Τηλεγραφικής Υπηρεσίας στο νησί: Μεσοχώρι, Απέρι,
Όλυμπο, Διαφάνι και Φοινίκι. Τα Ταχυδρομικά γραφεία λειτουργούσαν με τους ίδιους
κανόνες με το Ιταλικό Βασίλειο. Τα ταχυδρομικά
τέλη ήταν αυτά που ίσχυαν στο Βασίλειο.
Πηγάδια Τα Πηγάδια, πρωτεύουσα του νησιού, είχαν 800 κατοίκους και ήταν το κύριο λιμάνι του νησιού (με μικρή προβλήτα όμως), με δευτερεύον το Φοινίκι. Ως Σκάλα αναφέρεται και το Διαφάνι. "Κόλπος Πηγαδίων. Εξαιρετική παραλία για κολύμπι (περίπου 800μ.). Είναι πολύ βαθύς και επιτρέπει την αγκυροβόληση."
Το οδικό δίκτυο είχε μήκος συνολικά 20χλμ. Συνέδεε τα Πηγάδια με Απέρι, Βωλάδα, Όθος, Πυλές, Φοινίκι, Αρκάσα και Πηγάδια με Μενετές.
Η τηλεφωνική επικοινωνία με τη Ρόδο γινόταν με υποβρύχιο καλώδιο, (το οποίο έβγαινε στον κόλπο του Βρόντη στην Περιοχή Τηλέγραφος).
Κυβερνητικός Αντιπρόσωπος: Λοχαγός De Longis Mario.
Γραμματέας: De Casa Oreste
Διερμηνέας:
Χατζηδημητρίου Νικόλας
Δήμαρχος: Ιωάννης Φιλιππίδης
Γραμματέας: Εμμανουήλ Πρωτοψάλτης
Διοίκηση Βασιλικών Καραμπινιέρων (αστυνόμων):Ανθυπολοχαγός Pastore Francesco.
Διοικητής τμήματος: Αρχιλοχίας Cavallaro Alessιο.
Εφημέριος: Παπά Νικόλαος Σακελλαρίδης.
Διευθυντής Τελωνείου - Διοικητής Τμήματος Οικονομικής Αστυνομίας: Ανθυπολοχαγός Francesco Ardito.
Βασιλικό Πρωτοδικείο. Πρωτοδίκης: Ιππότης Giacomo Fummu.
Γραμματέας δικαστηρίου: Χατζηκυριάκος Νικόλαος.
Λιμενικό Γραφείο. Διοικητής: Ταξίαρχος Giuseppe Leonne.
Γραφείο Δασών. Διευθυντής: Hermer Valdemar.
Πεντατάξιο Δημοτικό Σχολείο. Διευθυντής: Μοσχονάς Μιχαήλ.
Οδικές Μεταφορές: Πελεχρίνης Ηρακλής, Πρωτόπαπας Νικόλαος, Μακρής Εμμανουήλ, Κάτρος Εμμαμουήλ, Σκούλος Νικόλαος, Βόζος Αλκιβιάδης.
Δικηγόροι: Οικονομίδης Φραγκίσκος, Γιαννάκης Γ.
Έμποροι: Χατζηπαναγιώτης Ανδρέας, Λυριστάκης Νικήτας, Ματσάκης Εμμανουήλ, Ματσάκης Γεώργιος, Μικροπανδρεμένος Μηνάς, Ορφανός Ηλίας του Γεωργίου, Χιωτάκης Ανδρέας, Μανωλάκης Αλέξιος, Kασσιώτης Γεώργιος.
Οδοντίατρος: Λειβαδιώτης Κωνσταντίνος.
Φωτογράφος: Σταματιάδης Μιχαήλ.
Ιατροί - Χειρούργοι: Κοντός Κωνσταντίνος, Οικονομίδης Iωάννης, Τρεμπέλας Βασίλειος.
Ναυτιλιακή εταιρία: Adriatica Navigation Society (εβδομαδιαία δρομολόγια από και προς τα νησιά της Κτήσης).
Συμβολαιογράφοι: Χατζηκυριάκος Νικόλαος.
Απέρι
Το Απέρι είχε 1250 κατοίκους.
Δήμαρχος: Ιατρός Σακελλαρίδης Αλέξανδρος.
Μητροπολίτης Καρπάθου και Κάσου: Γερμανός Μ.
Εκκλησιαστικό δικαστήριο: Μητροπολίτης Γερμανός Μonsignior(1) Μονωδιάδης.
Διοικητής Βασιλικών Καραμπινιέρων: Ταξίαρχος Macchioni Corrado.
Διευθυντής Γυμνασίου: Καπετανάκης Σταμάτιος.
Εξατάξιο Δημοτικό Σχολείο. Διευθυντής: Λάμπρος Εμμανουήλ.
Αγρότες: Κάτρος Ιωάννης, Μακρής Π., Dekonemides N., Παπανικήτας Ν. Παπαβασίλη Β., Πετρίτη Μ., Βασιλάκη Π., Ζανάκης Μ.
Οδικές Μεταφορές: Μακρής Γεώργιος, Κάτρος Εμμανουήλ.
Καφενεία: Καφετζιδάκης Ν., Ματσάκης Μ., Τσαγκάρης Μ., Σταμπουλής, Γεωργιάδη.
Υποδηματοποιοί: Καφετζιδάκη Ν., Κωνσταντινίδης Σ., Παλληκαράς Βασίλης.
Έμποροι: Χουβαρδά Φωτεινή, Σταμπουλής Βασίλειος, Μακρής Γεώργιος.
Οδοντίατρος: Κωνσταντινίδης Δημήτριος.
Φαρμακοποιός: Λαμπρινός Γεώργιος.
Φωτογράφος: Σαρρής Βασίλειος.
Γιατροί - Χειρούργοι: Καπετανάκης Ιωάννης, Σακελλαρίδης Φραγκίσκος, Χατζημιχάλης Ηλίας, Λάμπρος Ανδρέας, Πετρίδης Μιχάλης.
Κουρείο: Νιωτής Μιχαήλ.
Αρκάσα
Η Αρκάσα είχε 544 κατοίκους.
Δήμαρχος: Πιττάς Βασίλειος.
Γραμματέας: Καμαράτος Γεώργιος.
Εφημέριος: παπά Χατζήπαπας Μιχαήλ.
Πεντατάξιο Δημοτικό Σχολείο. Διευθυντής: Καμαράτος Γεώργιος.
Έμποροι: Χατζηνικόλας Πολυχρόνης, Δασκαλάκη Μαρία, Πρωτοψάλτης Μηνάς.
Μενετές
Οι Μενετές είχαν 1200 κατοίκους. "Κυρίως γεωργικό χωριό που βρίσκεται σε έναν γκρεμνό."
Δήμαρχος: Γεραπετρίτης Κωνσταντίνος.
Γραμματέας: Χαλκιάς Νικόλαος.
Εφημέριος: παπά Χατζιαντωνιάδης Αντώνιος.
Πεντατάξιο Δημοτικό Σχολείο.
Έμποροι: Χατζηδημητρίου Γεώργιος, Μαρής Γεώργιος, Γιαννόπουλος Γεώργιος, Γεραπετρίτης Βασίλειος.
Μεσοχώρι
Το Μεσοχώρι είχε 600 κατοίκους. "Σε βράχο με θέα τη θάλασσα. Υπάρχει μια πλούσια πηγή που αναβλύζει από το δάπεδο μιας εκκλησίας. Οι κάτοικοι ήταν αφοσιωμένοι στην κτηνοτροφία και τη γεωργία."
Δήμαρχος: Παπαμιχαήλ Μιχαήλ.
Γραμματέας: Βασιλάκης Νικόλαος.
Εφημέριος: παπά Σακελλαρίδης Εμμανουήλ.
Πρόεδρος Φασιστικής Οργάνωσης Αναψυχής - Διοικητής Βασιλικού Σταθμού Καραμπινιέρων: ταξίαρχος Marras Salvatote Angelo.
Πεντατάξιο Δημοτικό Σχολείο. Διευθυντής: Χαροκόπος Εμμανουήλ.
Έμποροι: Μαργέτης Ιωάννης, Φαρμακίδης Κώστας.
Όλυμπος
Η Όλυμπος είχε 2000 κατοίκους. Ήταν ένας μεγάλος Δήμος, ο οποίος συνδεόταν με μουλαρόδρομο με το Απέρι. "Στην κορυφή του λόφου βρίσκονται περισσότεροι από 50 ανεμόμυλους, σχεδόν όλοι με πεταλοειδή κάτοψη. Σύμφωνα με την παράδοση είναι το παλαιότερο από τα χωριά που υπάρχουν στο νησί και το μόνο που έχει διατηρήσει τα αρχαία έθιμα. Συνηθίζουν να χρησιμοποιούν πολλές δωρικές λέξεις. Εντός της περιοχής του Δήμου βρίσκεται το λιμάνι του Τριστόμου, το οποίο είναι ενδιαφέρον για τα χαρακτηριστικά του, η αρχαία πόλη της Βροκούντας με τις κατοικίες της χτισμένες στους βράχους και μια άλλη αρχαία πόλη στο νησί της Σαρίας με το περίφημο μοναστήρι της Αγίας Σοφίας.
Επίνειο: Το Διαφάνι με λιμανάκι, χωριό 200 κατοίκων περίπου. Το Διαφάνι συνδέεται με την Όλυμπο με μουλαρόδρομο μιάμισης ώρας περίπου."
Δήμαρχος: Διακογεωργίου Γεώργιος.
Διοικητής Σταθμού Βασιλικών Καραμπινιέρων - Ειρηνοδίκης: Piras Antonio.
Προϊστάμενος Τελωνιακού Σταθμού - Διοικητής Βασιλικής Οικονομικής Υπηρεσίας: υπαρχιφύλακας Definis Luigi.
Εξατάξιο Δημοτικό Σχολείο. Διευθυντής: Ζωγραφίδης Ηλίας.
Έμποροι: Καστελλοριζιός Αντώνιος, Καστελλοριζιός Κωνσταντίνος, Χαλκιάς Ιωάννης, Κόνσολας Ιωάννης, Τσαμπανάκης Γεώργιος.
Ιατρός - Χειρούργος: Οικονομίδης Φραγκίσκος.
Όθος
Το Όθος είχε 700 κατοίκους. "Προϊόντα: κρασί, λάδι, πατάτες και λαχανικά. Υπάρχει μουλαρόδρομος για Πυλές 4 χλμ."
Δήμαρχος: Λαγωνικός Μιχαήλ.
Γραμματέας: Μαντινάος Μιλτιάδης.
Εξατάξιο Δημοτικό Σχολείο. Διευθυντής: Μαντινάος Μιλτιάδης.
Εφημέριος: παπά Σταυράκης Νικόλαος.
Καφενεία: Λέου Βασίλειος, Κωστής Κώστας, Πικουλής Εμμανουήλ, Χατζαντώνης Βασίλειος.
Έμποροι: Σταυράκης Μιχαήλ, Αμανεζής Παναγιώτης, Λαγωνικός Θεόφιλος.
Πυλές
Οι Πυλές είχαν 447 κατοίκους. "Η κύρια και πολύ σημαντική βιομηχανία είναι η αλιεία. Υπάρχει ο κόλπος Φοινίκι, με καλό σημείο αποβίβασης καϊκιών." (Το Φοινίκι διοικητικά ανήκε στις Πυλές.)
Δήμαρχος: Μαντινάος Ηλίας.
Εφημέριος: Παπά Μανωλακάκης Ανδρέας.
Διοίκηση Βασιλικής Οικονομικής Αστυνομίας. Δοικητής: Άγνωστο Όνομα.
Λιμενικός Σταθμός: Υπεύθυνος: Δεν υπάρχει όνομα.
Εξατάξιο Δημοτικό Σχολείο: Διευθυντής: Χαζανδρούλης Ανδρέας.
Υποδηματοποιοί: Παναγιώτου Γεώργιος, Σκούλος Εμμανουήλ.
Καταστήματα: Ασλανίδης Ιωάννης, Νικολιδάκης Ιωάννης, Σόφιλλος Ηλίας, Οικονομίδης Νικόλαος (Φοινίκι), Καμαράτος Ηλίας (Φοινίκι), Πραξούλης Νικόλαος (Φοινίκι).
Ξυλουργοί: Σόφιλλος Ηλίας, Σόφιλλος Ιωάννης, Σόφιλλος Μιχαήλ, Μαλιχουτσάκης Μιχαήλ, Πατσουράκης Μηνάς.
Ιατρός - Χειρούργος: Χαλκιάς Μηνάς.
Σπόα
Τα Σπόα είχαν 500 κατοίκους. "Μικρό ορεινό χωριό, κοντά στις ανατολικές ακτές του νησιού, στο βόρειο τμήμα.
Δρόμοι: Μουλαρόδρομος προς Όλυμπο (6 ώρες), προς Μεσοχώρι (9χλμ) και προς το κοντινό αγκυροβόλιο του Αγίου Νικολάου, όπου υπάρχουν βυζαντινά ερείπια. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία προβάτων και τη γεωργία."
Δήμαρχος: Σακέλλης Νικόλαος.
Εφημέριος: παπά Χαλκιάς Ιωάννης.
Τετρατάξιο Δημοτικό Σχολείο. Διευθυντής: Διακολιός Κωνσταντίνος.
Βωλάδα
Η Βωλάδα είχε 700 κατοίκους.
Δήμαρχος: Καστελλοριζιός Βασίλειος.
Γραμματέας: Γεωργιάδης Εμμανουήλ.
Εφημέριος: Ιερομόναχος Ευγένιος.
Εξατάξιο Δημοτικό Σχολείο. Διευθυντής: Μηναΐδης Μηνάς.
Φαρμακοποιός: Νικολαΐδης Αριστείδης.
Ιατροί - Χειρούργοι: Οικονομίδης Μηνάς, Μιχαηλίδης Εμμανουήλ, Οικονομίδης Φραγκιός.
Καφενεία: Χριστοδουλάκης Γεώργιος, Καλαφάτης Παναγιώτης, Παπαηλίας Νικόλαος, Μηναΐδης Κωνσταντίνος, Μάρτης Γεώργιος.
Υποδηματοποιοί: Χαλκιάς Ιωάννης, Χαλκιάς Ιωάννης του Μιχαήλ, Περδικολόγος Ιωάννης.
Έμποροί: Χριστουδουλάκης Ιωάννης, Κυζούλης Μηνάς.
(1) Monsignore, τιμητικός τίτλος στην Καθολική Εκκλησία, ο οποίος μερικές φορές χρησιμοποιούνταν και για ορθόδοξους ιεράρχες σε επίσημα ιταλικά έγγραφα.
Βασίλης Διακοβασίλης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου