Στα Βιβλία Μνήμης της Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες καταγράφηκαν το 1876, τόμος 1, βρίσκουμε διάφορες αναφορές για την Κάρπαθο και τον Andrea Cornaro (ιδιοκτήτη του νησιού). Αυτή, με την οποία θα ασχοληθώ σε αυτήν την εγγραφή μου, είναι η αναφορά 107.
107. 21 Ιουνίου 1318
Ο Nicolo Zane Δούκας του Χάνδακα (Ηράκλειο) και οι σύμβουλοί του γράφουν στον Δόγη (τον ανώτατο άρχοντα της Δημοκρατίας της Βενετίας). Οι Τούρκοι αιχμαλώτισαν τον Marco Kontarini στη θάλασσα, κατέστρεψαν το νησί της Σαντορίνης του Andrea Barozzi και επίσης πήραν πολλούς Κρητικούς και τις βάρκες τους στη θάλασσα. Ο Δούκας έγραψε στους Τούρκους, οι οποίοι απάντησαν φιλικά, ότι αν υποδείκνυαν τις βενετικές κτήσεις, δεν θα τις άγγιζαν. Αυτό έγινε, αλλά παρά ταύτα, αποβιβάστηκαν τον Μάιο στο νησί της Καρπάθου του Andrea Cornaro και το απογύμνωσαν από ανθρώπους και ζώα. Τώρα απειλούν τον Χάνδακα προς τη Σητεία, μαζί με Καταλανούς. Ο Δούκας ετοιμάζεται να τους δεχτεί. Πρόσφατα έκαναν άλλη μια επιδρομή στη Σαντορίνη. Ο Δόγης πρέπει τώρα να αναλάβει δράση και να στείλει τις διαταγές του. Χάνδακας (βλ. αρ. 115).
Ας δούμε τώρα τι εξάγουμε ως συμπεράσματα από την παραπάνω αναφορά:
Ως προς την Κάρπαθο: Τον Μάη του του 1318, οι Τούρκοι κουρσεύουν την Κάρπαθο, απογυμνώνοντάς την από ζώα και ανθρώπους. Πρόκειται για μια είδηση, που επιβεβαιώνει μια πειρατική ενέργεια και στην Κάρπαθο. Επιπλέον σίγουρα ήταν μια μεγάλη καταστροφή όταν μιλάμε για απογύμνωση από ζώα και ανθρώπους, (όσο υπερβολικό κι αν θα μπορούσε να είναι το έγγραφο) για το νησί.
Βρισκόμαστε μόλις στα πρώτα χρόνια της ηγεμονίας της Ενετικής οικογένειας των Κορνάρων. Ο Andrea Cornaro κατέλαβε την Κάρπαθο το 1306, η οποία μέχρι τότε βρισκόταν υπό τον έλεγχο των Γενουατών κουρσάρων Ανδρέα και Λουδοβίκου Μορέσκο (Moresco). Γενικά είναι μια δύσκολη εποχή για το Αιγαίο, η πειρατεία σε όλη τη μεταβυζαντινή εποχή οργιάζει, όπου Βενετοί, Γενουάτες, Καταλανοί, Οθωμανοί, Μαροκινοί κ.α. πειρατές κάνουν δύσκολη τη ζωή των ανθρώπων που ζούσαν στα παράλια ή τα νησιά. Το ίδιο όπως μας δείχνει η αναφορά αυτή, συνέβαινε και στην Κάρπαθο. Από αυτά που ξέρουμε, παράλιοι οικισμοί δεν υπάρχουν, ένα μεσόγειο κεντρικό χωριό μόνο γύρω από το κάστρο του Κορακίου, άλλο ένα πιθανόν στη βόρεια Κάρπαθο, πιθανόν και άλλοι μικρότεροι οικισμοί στα ορεινά και όσο γίνεται αθέατοι από τη θάλασσα.
Ως προς το Αιγαίο γενικότερα: Η ίδια αναφορά μας λέει για κάποια συμφωνία με τους Τούρκους, η οποία τους εξασφαλίζει ότι, αν οι Τούρκοι γνωρίζουν τις Βενετικές κτήσεις, δεν θα τις πειράξουν. Αυτή όμως η συμφωνία δεν τους εμπόδισε στην περίπτωση της Καρπάθου. Είναι αλήθεια ότι βρισκόμαστε στο μεταίχμιο μιας εποχής, όπου οι Σελτζούκοι Τούρκοι έχουν πλέον υποχωρήσει και τη θέση τους καταλαμβάνουν οι Οθωμανοί. Το Οθωμανικό κράτος ιδρύθηκε στα τέλη του 13ου αιώνα από τον Οσμάν τον Α΄, ο οποίος προσπαθούσε να ελέγξει πολλά μικρά εμιράτα, τα μπεϊλίκια. Κάποια σίγουρα δεν υπάκουαν ακόμα τις συμφωνίες της κεντρικής διοίκησης. Ή μπορεί πάλι να δρούσαν σκόπιμα, με απώτερο σκοπό την αποδυνάμωση των Δυτικών Ναυτικών Βάσεων, ώστε να επικρατήσουν αυτοί τελικά στο Αιγαίο. Μην ξεχνάμε ότι πολλές φορές, όπως είδαμε και στην περίπτωση των αδελφών Moresco από τη Γένοβα, τα όρια της πειρατείας και της νόμιμης διοίκησης είναι δυσδιάκριτα.
Βασίλειος Διακοβασίλης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου